Donald Trump’ın liderliğindeki ABD ile Güney Afrika arasındaki diplomatik gerilim, G20 zirvesindeki “tokmak krizi” ile tırmanışa geçti. Trump’ın Güney Afrika hükümetini “beyaz vatandaşlarına yönelik soykırım” uygulamakla suçlaması, ardından gelen G20 boykotu ve ABD yardımlarının kesilmesi kararı, uluslararası arenada büyük yankı uyandırdı. Bu olaylar silsilesi, iki ülke arasındaki ilişkileri kopma noktasına getirdi.
Krizin Kısa Özeti: Trump’ın Güney Afrika’ya Yönelik Sert Adımları
- Trump, Güney Afrika hükümetini “beyaz çiftçilere yönelik soykırım” yapmakla suçladı.
- ABD, Johannesburg’daki G20 zirvesini boykot etti.
- Sembolik tokmak devir teslim törenindeki protokol ihlali, gerilimi tırmandırdı.
- Trump, Güney Afrika’nın 2026 G20 Zirvesi davetini iptal ettiğini ve tüm ABD yardımlarını durdurduğunu açıkladı.
- Güney Afrika, Trump’ın soykırım iddialarını verilerle yalanladı.
Trump’tan “Soykırım” İddiası ve Beyaz Çiftçilere Destek
Krizin fitili, Donald Trump’ın Güney Afrika’daki beyaz vatandaşlara yönelik muameleyi “soykırım” olarak nitelemesiyle ateşlendi. Uzun süredir bu konuyu gündemde tutan Trump, kendi sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada, “Beyaz insanları öldürüyorlar ve çiftliklerinin onlardan rastgele alınmasına izin veriyorlar” ifadelerini kullandı. Hatta Trump yönetimi, diğer ülkelerden gelen mülteci sayısını rekor seviyede düşürmesine rağmen, Mayıs ayında onlarca beyaz Güney Afrikalıya özel mülteci statüsü tanımıştı. Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa ile Beyaz Saray’da yaptığı görüşmede de “soykırımın kanıtı” olduğunu iddia ettiği videolar izleterek iddialarını sürdürmüştü.
G20 Zirvesi Boykotu ve “Tokmak Krizi”
Johannesburg’da düzenlenen G20 zirvesi, ABD-Güney Afrika geriliminin zirveye çıktığı platform oldu. ABD’li yetkililer, Trump’ın suçlamaları nedeniyle zirveyi boykot etti. Ancak asıl gerilim, zirvenin kapanış töreninde, geleneksel tokmak devir teslim ritüelinde yaşandı. Ev sahibi ülkenin bir sonraki zirveye başkanlık edecek ülkenin liderine sembolik tokmak devretmesi gerekirken, ABD’nin boykotu nedeniyle Beyaz Saray, Trump yerine büyükelçilikten bir temsilci göndermeye çalıştı. Güney Afrika hükümeti bu hamleyi “hakaret ve protokol ihlali” olarak değerlendirerek reddetti. Bu durum, diplomatik ilişkilerde yeni bir çatlağa yol açtı.
Trump’tan Misilleme: G20 Daveti İptali ve Ekonomik Yardım Kesintisi
Güney Afrika’nın ABD’nin temsilci gönderme girişimini reddetmesi üzerine Donald Trump, misilleme gecikmedi. Trump, Truth Social hesabından yaptığı açıklamada, “Talimatım üzerine, Güney Afrika gelecek yıl Miami’de ev sahipliği yapacağımız 2026 G20’ye davetiye almayacak. Güney Afrika, hiçbir üyeliğe layık bir ülke olmadığını tüm dünyaya göstermiştir. Ayrıca onlara yapılan tüm ödemeleri ve yardımları derhal durduruyoruz” diyerek sert bir tutum sergiledi. Bu karar, Güney Afrika’nın uluslararası konumunu ve ABD ile olan ilişkilerini derinden etkileyecek potansiyele sahip.
İddialara Karşı Gerçekler ve Güney Afrika’nın Yanıtı
Trump’ın ve bazı medya organlarının sürekli gündeme getirdiği “soykırım” iddiası, Güney Afrika’dan gelen resmi verilerle desteklenmiyor. İşte Trump’ın iddiaları ve Güney Afrika’nın yanıtları arasındaki farklar:
| İddia Alanı | Donald Trump’ın Açıklamaları | Güney Afrika Hükümeti ve Resmi Veriler |
|---|---|---|
| Beyaz Çiftçilere Yönelik Zulüm/Soykırım | “Beyaz insanları öldürüyorlar ve çiftliklerinin onlardan rastgele alınmasına izin veriyorlar.” | Ülkede işlenen yıllık 27 bin cinayetin sadece %1’inden daha azı beyaz çiftçilere yönelik. Devlet Başkanı Ramaphosa, bu tür olaylara dair kanıt sunulmasını istediğini belirtti. |
| Mülteci Statüsü | Beyaz Güney Afrikalılara özel mülteci statüsü tanınması. | ABD’nin genel mülteci alımını düşürdüğü bir dönemde, bu özel uygulama tartışmalara yol açtı. |
Güney Afrika suç istatistiklerine göre, ülkede işlenen yıllık 27 bin cinayetin sadece yüzde 1’inden daha azı beyaz çiftçilere yönelik. Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa, Trump’ın “soykırımın kanıtı” olduğunu iddia ettiği videoları izletmesine karşılık, “Size bu olayların nerede yaşandığını söylediler mi Sayın Başkan? Bilmek isterim, çünkü ben böyle bir şey hiç görmedim” yanıtını vermişti. Bu durum, Trump’ın iddialarının somut verilerle desteklenmediğini ortaya koyuyor.
Uluslararası İlişkilere Etkisi
ABD’nin Güney Afrika’ya yönelik bu sert tavrı, sadece iki ülke arasındaki ilişkileri değil, aynı zamanda küresel diplomatik dengeyi de etkileme potansiyeli taşıyor. G20 gibi uluslararası platformlarda yaşanan bu tür gerilimler, gelecekteki işbirliklerini ve çok taraflı ilişkileri olumsuz etkileyebilir. Güney Afrika’nın Trump’ın suçlamalarına karşı duruşu ve uluslararası destek arayışı, önümüzdeki dönemde yakından takip edilecek.
Bir yanıt yazın