Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda, vergiye yönelik kapsamlı düzenlemeleri içeren kritik bir kanun teklifi kabul edilerek yasalaştı. Bu düzenleme, kira gelirlerinden motorlu taşıtlar vergisine, noter harçlarından emlak vergisine kadar ekonominin ve vatandaşın birçok kesimini yakından ilgilendiren önemli değişiklikler içeriyor. Özellikle 2025 ve 2026 yıllarından itibaren yürürlüğe girecek maddelerle, vergi yükünün daha adil dağıtılması ve vergi matrahı erozyonunun önlenmesi hedefleniyor.
Yeni yasa, özellikle gayrimenkul sahipleri, şirketler, araç alım-satımı yapanlar ve UEFA gibi uluslararası organizasyonlar üzerinde doğrudan etki edecek maddelerle dikkat çekiyor. İşte bu kapsamlı vergi paketinin getirdiği başlıca değişiklikler:
Vergi Düzenlemesinin Temel Taşları: Hangi Alanlarda Değişim Var?
Gayrimenkul Kira Gelirleri ve Vergi Avantajları
Kredi kullanarak gayrimenkul satın alıp kiraya verenler için önemli bir değişiklik geliyor. Konutlar hariç olmak üzere, kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapılan borç faizleri kira gelirlerini beyan ederken gider olarak indirilebilecek. Konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkul için ise iktisap yılından itibaren 5 yıl süreyle iktisap bedelinin yüzde 5’i indirime tabi tutulacak. Bu düzenleme, 1 Ocak 2025’ten itibaren başlayan vergilendirme dönemleri gelir ve kazançlarına ilişkin beyannamelerde uygulanacak.
Geçici Vergi Dönemleri Yeniden Düzenlendi
Geçici vergi mükellefiyeti bulunanlar için kazanç tespiti artık 3, 6, 9 ve 12 aylık dönemlerle yapılacak. Bu sayede dördüncü geçici vergi dönemi sisteme dahil edilerek, yılın son çeyreği faaliyet sonuçlarına ilişkin geçici vergi beyannamesi alınması sağlanacak. Bu hüküm de 1 Ocak 2025’ten itibaren başlayacak vergilendirme dönemleri için geçerli olacak.
Borsa İstanbul Fonları ve Tevkifat İstisnası
Sürekli olarak portföyünün en az yüzde 51’i borsa İstanbul’da işlem gören hisse senetlerinden oluşan fonlar için tevkifat istisnası uygulamasında farklılaştırmaya gidildi. Katılma payları sadece nitelikli yatırımcılara satılabilen, Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu’nda (TEFAS) işlem görmeyen ve portföy sınırlamasına tabi olmayan fonlar için bir yıllık elde tutma süresine bağlı istisna uygulanmayacak. Diğer fonlar için istisna devam edecek.
Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ve Harçlar Kanunu’nda YİKOB İstisnaları
Büyükşehir olan illerdeki Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları (YİKOB), il özel idarelerinde olduğu gibi adlarına kayıtlı taşıtların motorlu taşıtlar vergisinden istisna tutulacak. Ayrıca, YİKOB’lar taşınmaz edinimleri ve satışlarında tapu harçlarından da muaf olacak.
Tapu Harçları ve Vergi Ziyaı Cezası
Tapuda yapılan işlemden sonra, emlak vergisi değerinden daha düşük bir bedel üzerinden harç ödendiği veya beyan edilen devir bedelinin gerçek durumu yansıtmadığı tespit edilirse, aradaki farka isabet eden harcın tarh edilmesinde vergi ziyaı cezası yüzde 25 yerine ‘bir kat’ (yüzde 100) olarak uygulanacak.
Noterlikteki Araç Satış İşlemlerine Yeni Harç
Noterde yapılan sıfır ve ikinci el araçların satış ve devir işlemlerinden, 1000 liradan az olmamak üzere satış ve devir bedeli üzerinden nispi noter harcı alınacak. Tescil edilmiş ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki belgesi bulunanlara yapılan satış ve devirlerde bu harç alınmayacak. Bu düzenleme 1 Ocak 2026’dan itibaren yürürlüğe girecek.
Mesken Kira Geliri İstisnası Kaldırıldı
Mesken kira gelirlerinde, emekliler, dul ve yetim aylığı alanlar hariç gelir vergisi istisnası yürürlükten kaldırıldı. Bu grup dışındaki tüm mükellefler, kira geliri ne kadar olursa olsun vergi ödeyecek. Bu değişiklik, Aralık 2025 Kira Artış Oranı gibi konularda da dolaylı etkiler yaratabilir.
UEFA Organizasyonlarına KDV ve Gelir/Kurumlar Vergisi Muafiyeti
UEFA organizasyonlarına KDV istisnası getirilirken, bu organizasyonlardan gelir elde eden tüzel kişiler de Gelir ve Kurumlar Vergisi’nden muaf tutulacak. Bu kararın, Türkiye‘nin uluslararası spor etkinliklerine ev sahipliği yapma potansiyelini artırması bekleniyor.
Çek ve Su Sayaçları Düzenlemeleri
Çeklerin üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce ibrazının geçersiz olduğuna ilişkin süreli düzenlemenin geçerlilik süresi 31 Aralık 2025’ten 31 Aralık 2028’e uzatıldı. Ayrıca, 1 Ocak 2026 itibarıyla damga süresi geçmiş su sayaçları için 31 Aralık 2028’e kadar muayenesinin yaptırılması veya geçerli muayenesi olan sayaçla değiştirilmesi şartıyla bu sayaçlara el konmayacak ve idari para cezası verilmeyecek.
Emlak Vergisi Değerlerinde Yüzde 100 Sınırı
Emlak Vergisi Yasası’nda yapılan değişiklikle, 2026 yılı için hesaplanan bina ve arazi vergi değerleri, 2025 yılına ait vergi değerlerinin iki katını geçmeyecek. Bu, kentsel dönüşüm bölgelerindeki veya piyasa değeri hızla artan gayrimenkullerin vergi yükü artışını belirli bir oranda sınırlayacak. Takip eden 2027, 2028 ve 2029 yıllarında da bu kıstas üzerinden hesaplamalar yapılacak.
Özet ve Sıkça Sorulan Sorular
TBMM‘den geçen bu kapsamlı vergi düzenlemesi, ülke finansına ve bireysel mükelleflere yönelik önemli yenilikleri beraberinde getiriyor. İşte öne çıkan maddeler:
- Kiraya verilen konut dışı gayrimenkullerin kredi faizleri gider yazılabilecek.
- Tek konut kiraya verenler için 5 yıl boyunca iktisap bedelinin %5’i vergi indirimine tabi.
- Geçici vergi mükellefleri artık kazançlarını üçer aylık dönemlerle hesaplayacak.
- Tapu işlemlerinde düşük beyan edilen değerler için vergi ziyaı cezası bir kata çıkarıldı.
- Araç satış işlemlerinde noterde satış bedeli üzerinden nispi harç alınacak (1 Ocak 2026 itibarıyla).
- Emekliler, dul ve yetimler hariç mesken kira geliri istisnası kaldırıldı.
- UEFA organizasyonlarına KDV ve gelir/kurumlar vergisi muafiyeti tanındı.
- Emlak vergisi değer artışına %100 sınırlandırma getirildi.
Bu Düzenlemeler Ne Anlama Geliyor?
Bu yasal düzenlemeler, Türkiye’nin vergi sisteminde daha adil bir yapı kurmayı, tasarrufları üretken yatırımlara yönlendirmeyi ve vergi kayıp ve kaçaklarını önlemeyi hedeflemektedir. Özellikle gayrimenkul ve araç piyasasında şeffaflığı artıracak, vergi matrahını genişletecek ve bazı alanlarda mali disiplini güçlendirecek niteliktedir. Vatandaşların ve işletmelerin yeni yükümlülükler ve avantajlar konusunda bilinçli olması büyük önem taşımaktadır.
Kanun Teklifindeki Önemli Tarihler ve Değişiklikler Tablosu
| Düzenleme Alanı | Önemli Değişiklik | Yürürlük Tarihi |
|---|---|---|
| Kira Geliri (Konut Hariç) | Kredi faizleri gider yazılabilecek. | 1 Ocak 2025 (Beyannamede) |
| Kira Geliri (Tek Konut) | İktisap bedelinin %5’i, 5 yıl boyunca indirilebilecek. | 1 Ocak 2025 (Beyannamede) |
| Geçici Vergi | Kazançlar 3 aylık dönemlerle tespit edilecek, dördüncü dönem eklendi. | 1 Ocak 2025 (Beyannamede) |
| Noter Harcı (Araç Satışı) | Satış bedeli üzerinden nispi harç (min. 1000 TL). Yetkili satıcılara satışta yok. | 1 Ocak 2026 |
| Emlak Vergisi | 2026 için 2025 değerinin 2 katını geçemeyecek. | 2026 yılı için |
| Çek İbrazı Süresi | Geçersizlik süresi 31 Aralık 2028’e uzatıldı. | Yayımı tarihinde |
| Su Sayaçları | Damga süresi geçmiş sayaçlara el koyma ertelemesi. | 1 Ocak 2026 |
Bir yanıt yazın