Güneydoğu Asya’da askeri gerilim yeniden tırmanıyor. 8 Aralık 2025 tarihinde gelen haberlere göre, Tayland ve Kamboçya arasında uzun süredir devam eden sınır anlaşmazlığı, karşılıklı saldırılar ve hava operasyonlarıyla yeniden alevlendi. Bu durum, eski ABD Başkanı Trump’ın iki ay önce arabuluculuk yaptığı barış planını da sekteye uğrattı.
Tayland’dan Hava Saldırısı Açıklaması: Askeri Hedefler Vuruldu
Tayland, Kamboçya’yı ateşkesi ihlal etmekle suçlayarak sınır hattında hava saldırıları başlattığını duyurdu. Tayland Kraliyet Hava Kuvvetleri (RTAF) tarafından yapılan açıklamada, operasyonların yalnızca askeri hedeflere yönelik olduğu belirtildi. Açıklamada, “Doğrudan tehdit olarak değerlendirilen silah depoları, komuta merkezleri ve lojistik rotaların” hedef alındığı ifade edildi. RTAF, bu saldırılara gerekçe olarak Kamboçya’nın ağır silahlı birliklerini harekete geçirmesi ve muharebe unsurlarını yeniden konumlandırması gibi “askeri hazırlıkları” gösterdi. Taylandlı Tümgeneral Winthai Suvaree, saldırıların bir misilleme olduğunu ve Chong An Ma Geçidi bölgesindeki Kamboçya’ya ait silah destek mevzilerinin vurulduğunu kaydetti. Suvaree, Kamboçya’dan gelen topçu ve havan topu saldırıları sonucu bir Tayland askerinin hayatını kaybettiğini, iki askerin de yaralandığını sözlerine ekledi. Bu durum bölgedeki güvenlik endişelerini artırdı.
Kamboçya’dan Yalanlama ve Karşı Suçlama
Kamboçya Milli Savunma Bakanlığı ise Tayland’ın iddialarını yalanlayarak, RTAF’ın açıklamalarının “yanlış bilgi” olduğunu belirtti. Bakanlık, “Tüm önceki anlaşmalara saygı gösterme ve çatışmaları uluslararası hukuka göre barışçıl yollarla çözme ruhuyla hareket eden Kamboçya, iki saldırı sırasında hiçbir şekilde misillemede bulunmamıştır” ifadelerini kullandı. Kamboçya ordusu da ayrı bir bildiri yayınlayarak, yerel saatle 05.04 civarında Tayland güçlerinin “Kamboçya güçlerine saldırı düzenlediğini” savundu. Bildiride, saldırının Tayland’ın günlerdir sürdürdüğü provokatif eylemlerin ardından geldiği vurgulandı. Kamboçya Savunma Bakanlığı sözcüsü Maly Socheata, Tayland’ın F-16’larla hava saldırısı başlattığını ve bazı bölgelerde tanklar ve zehirli gazlar kullandığını iddia etti. Socheata, saldırılarda birçok sivilin yaralandığını ve bölge sakinlerinin tahliye edilmesi için çalışmalar başlatıldığını da ekledi.
Trump’ın Barış Planı Sallantıda
Bu yeni çatışma dalgası, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın bölgede arabuluculuk yaptığı barış planını ciddi şekilde zora soktu. Temmuz ayında yaşanan 5 günlük şiddetli sınır çatışmalarının ardından, Trump’ın iki taraf liderleriyle yaptığı görüşmelerle 28 Temmuz’da ilk ateşkes kararı alınmıştı. Taraflar, ekim ayı sonlarında Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur’da genişletilmiş bir ateşkes bildirgesi imzalamış ve bu törene Trump ile Malezya Başbakanı Enver İbrahim de katılmıştı. Trump, bu anlaşmayı büyük bir diplomatik zafer olarak nitelendirmişti. Ancak Tayland, sınırda meydana gelen bir kara mayını patlaması sonucu birkaç askerinin yaralanmasının ardından anlaşmada ileri aşamalara geçmeyi reddetmişti. Bu olay, Trump‘ın “dünya çapında savaşları sona erdirdiği” tezini sarsıyor.
Uluslararası Tepkiler ve Sivillerin Durumu
Malezya Başbakanı Enver İbrahim, X (eski adıyla Twitter) platformundan yaptığı açıklamada Tayland ile Kamboçya arasındaki çatışmadan “derin endişe” duyduğunu belirtti. Hayatını kaybedenlerin yakınlarına başsağlığı, yaralılara geçmiş olsun dileklerini ileten Enver, yeniden başlayan çatışmaların, gerilimi azaltmaya yönelik çalışmaları bozma riskine yol açtığının altını çizdi. Enver, Tayland ve Kamboçya’nın Güneydoğu Asya Uluslar Birliğinin (ASEAN) önemli üyeleri olduğunu vurgulayarak, taraflara “son derece ihtiyatlı olmaları, iletişim kanallarını açık tutmaları” çağrısında bulundu. Malezya’nın sükuneti yeniden sağlamak ve gelecekteki olaylardan kaçınmak için destek vermeye hazır olduğunu belirten Enver, bölgede süregelen anlaşmazlıkların çatışma döngüsüne girmesinin kabul edilemeyeceğini kaydetti. Bu gelişmeler uluslararası gündemde geniş yer buldu.
Tayland tarafından yapılan bir diğer açıklamada, sınır kasabalarındaki sivillerin yaklaşık yüzde 70’inin güvenli bölgelere tahliye edildiği duyuruldu. Tahliye sürecinde, “önceden var olan bir sağlık sorunu” nedeniyle bir sivilin hayatını kaybettiği bilgisi paylaşıldı. Geçtiğimiz Temmuz ayında yaşanan çatışmalar, sınırın her iki tarafında onlarca kişinin ölümüne ve yaklaşık 200 bin kişinin yerinden olmasına yol açmıştı. Bu yeni soruşturma ve çatışmalar bölgenin geleceği için endişe yaratıyor.
Sınır Çatışmasında Tarafların İddiaları ve Gelişmeler
| Taraf | İddialar ve Eylemler | Uluslararası Tepkiler ve Sonuçlar |
|---|---|---|
| Tayland | Kamboçya’yı ateşkesi ihlal etmekle suçladı. Askeri hedeflere (silah depoları, komuta merkezleri, lojistik rotalar) hava saldırısı düzenledi. Kamboçya’nın ağır silahlı birliklerini harekete geçirdiğini iddia etti. Bir askerin hayatını kaybettiğini, iki askerin yaralandığını bildirdi. Sivillerin %70’ini tahliye etti. | Trump’ın arabuluculuğuyla imzalanan barış planını askıya aldı. Malezya ve ASEAN’dan itidal çağrıları aldı. |
| Kamboçya | Tayland’ın iddialarını “yanlış bilgi” olarak yalanladı. Saldırılara karşılık vermediğini belirtti ve barış anlaşmasına saygı duyduğunu vurguladı. Tayland’ı saldırıyı başlatmakla, F-16’larla hava saldırısı düzenlemekle, tanklar ve zehirli gaz kullanmakla suçladı. Sivillerin yaralandığını ve tahliyelerin başladığını duyurdu. | Uluslararası hukuka uygun hareket ettiğini belirtti. Malezya ve ASEAN’dan itidal çağrıları aldı. |
Ana Gelişmeler: Önemli Bilgiler ve Kronoloji
- Yeniden Alevlenen Çatışma: Tayland ve Kamboçya arasındaki sınır hattında yeniden şiddetli çatışmalar yaşanıyor.
- Hava Bombardımanı: Tayland savaş uçakları, Kamboçya’da askeri hedefleri ve altyapıyı vurduğunu açıkladı.
- Barış Planının Askıya Alınması: Eski ABD Başkanı Trump’ın arabuluculuk yaptığı barış planı, Tayland tarafından “askıya alındı”.
- Karşılıklı Suçlamalar: Her iki taraf da ateşkesi ilk ihlal edenin karşı taraf olduğunu iddia ediyor.
- Sivil Tahliyeler: Tayland, sınır kasabalarındaki sivillerin yaklaşık %70’ini güvenli bölgelere tahliye ettiğini bildirdi, bir sivilin ve bir askerin hayatını kaybettiğini duyurdu.
- Uluslararası Endişe: Malezya ve ASEAN gibi bölgesel aktörler çatışmadan derin endişe duyduklarını ve diyaloğun sürdürülmesi çağrısında bulundular.
Bir yanıt yazın