Stonehenge Sırları Çözülüyor: Durrington Walls’ta Şaşırtan Buluşlar

Antik Britanya’nın Mühendislik Harikası Yeniden Tanımlanıyor

İngiltere’nin Wiltshire bölgesinde yükselen ve yüzyıllardır gizemini koruyan Stonehenge, modern arkeolojinin ışığında yeni ve şaşırtıcı sırlarını açığa vuruyor. İkonik taş çemberinin sadece birkaç kilometre kuzeyinde yer alan Neolitik Durrington Walls henge alanında, antik insanların inanılmaz mühendislik yeteneklerini gözler önüne seren devasa bir dizi çukur keşfedildi. Bu bulgular, Neolitik çağ toplumlarının düşündüğümüzden çok daha sofistike olduğunu kanıtlıyor.

Durrington Walls’taki Çemberin İnanılmaz Boyutları

2020 yılında başlayan kapsamlı araştırmalar sonucunda, Durrington Walls çevresinde 1.25 milden (yaklaşık 2 kilometre) daha geniş bir alana yayılan, düzgün şekilli 16 devasa çukurdan oluşan bir çemberin varlığı doğrulandı. University of Bradford’dan baş arkeolog Prof. Vince Gaffney, bu çukur çemberinin Birleşik Krallık’ta bir emsalinin olmadığını belirtiyor. Çukurların her birinin yaklaşık 10 metre çapında ve 5 metre derinliğinde olduğu tahmin ediliyor. Bu özelliklerin, M.Ö. 2480 civarında, yani Durrington Walls’un inşa edildiği dönemde, antik insanlar tarafından kazıldığı düşünülüyor. Prof. Gaffney, bu yapıların sadece kazılıp bırakılmadığını, aynı zamanda Neolitik toplumun karmaşıklığına ve gelişmişliğine işaret eden anıtsal bir peyzajın parçası olduğunu vurguluyor.

University of St Andrews’dan Tim Kinnaird ve Richard Bates liderliğindeki araştırma ekibi, bu keşfi doğrulamak için ileri teknoloji yöntemlerini kullandı. Sondaj karotlaması, tortu analizi, jeokimya, optik uyarımlı lüminesans tarihleme ve çevresel DNA gibi teknikler sayesinde çukurların insan yapımı olduğu ve Geç Neolitik döneme ait olduğu kesinleşti. Prof. Bates, çukurları kazmak ve bu kadar hassas bir şekilde araziye yerleştirmek için gereken beceri ve çabanın bir harika olduğunu ve bu kadar geniş bir alana yayılan çukurların neredeyse kusursuz dairesel bir düzende yer almasının oldukça dikkat çekici olduğunu ifade ediyor.

Stonehenge ve Durrington Walls: Ortak Bir Gizem Mi?

Arkeologlar, Durrington Walls’taki bu devasa çukurların, Stonehenge‘de olduğu gibi törensel faaliyetlerle bağlantılı kutsal bir sınır işlevi görmüş olabileceğine inanıyor. Her yıl bir milyondan fazla ziyaretçiyi çeken Stonehenge‘in de tıpkı bu yeni keşif gibi pek çok sırrı bulunuyor. M.Ö. 3000 ile 1500 yılları arasında Wiltshire, İngiltere’de aşamalı olarak inşa edilen bu UNESCO Dünya Mirası Alanı, 7 metre yüksekliğe ve 25 tona ulaşan sarsen taşlarıyla hâlâ nasıl yapıldığına dair soruları beraberinde getiriyor. Bilim insanları, buranın bir mezarlık ve astronomik gözlemevi olarak kullanıldığını bilse de, Avrupa’nın dört bir yanından hacılar için bir iyileşme yeri olabileceği de dahil olmak üzere başka amaçlara hizmet etmiş olabileceği de düşünülüyor. Bu da antik dönem insanlarının inanç sistemlerinin ve kültürlerinin ne kadar derin ve çeşitli olduğunu gösteriyor.

Neolitik Toplumun Beklenenden Çok Daha Gelişmiş Yaşam Tarzı

Durrington Walls’ta yapılan kazılar, sadece çukurları değil, aynı zamanda o dönemde bölgede yaşamış insanların karmaşık yaşam tarzını da ortaya koydu. 2004-2006 yılları arasında yapılan kazılarda 1000 kadar konutun ve 4000 kadar sakinin bulunabileceği devasa bir yerleşim yeri gün yüzüne çıkarıldı. Bu yerleşim yerinde 38.000’den fazla hayvan kemiği parçası bulundu ve bunların büyük çoğunluğunun domuzlara ait olduğu belirlendi. Daha da çarpıcı olanı, English Heritage tarafından yapılan izotop analizleri, bu evcil hayvanların yerel olarak yetiştirilmediğini, kuzeydoğu İskoçya gibi 700 kilometreden daha uzak yerlerden getirildiğini gösterdi. Kemiklerin çoğunda hala et izlerinin bulunması, o dönemde kış ortası şenlikleri gibi önemli kutlamalarla eş zamanlı olarak büyük ziyafetlerin düzenlendiğini düşündürüyor.

Stonehenge‘in 6 tonluk merkezi Sunak Taşı’nın kökeni de yakın zamanda yeniden incelendi. Daha önce Galler’den geldiği düşünülen bu taşın, Ağustos 2024’te Nature dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, kuzeydoğu İskoçya’daki Orkney Havzası’ndan gelmiş olabileceği ortaya çıktı. Bu buluş, tekerleğin Britanya’ya ulaşmasından yüzyıllar önce bile antik insanların son derece sofistike denizcilik bilgisine veya karadan çok zorlu bir yolculuk yapmış olmaları gerektiğine işaret ediyor. Ayrıca, Stonehenge‘in Britanya’nın en büyük Geç Neolitik mezarlığı olduğu bilinse de, sitede bulunan 58 bireye ait yakılmış insan kalıntılarının tamamının yerel halktan olmadığı, farklı bölgelerden gelen insanların da buraya defnedildiği tespit edildi. Bu durum, Stonehenge‘in sadece yerel bir merkez değil, aynı zamanda geniş bir bölgeden insanların geldiği, önemli bir kültürel ve dini merkez olduğunu gösteriyor.

Gelecek Araştırmaları ve Bilimin Işığında Antik Dünya

Internet Archaeology dergisinde yayımlanan bu çalışma, bir siteyi araştırmak için birden fazla jeofiziksel ve jeokimyasal tekniğin birlikte uygulanmasının gücünü gösteriyor. Bu tür teknolojik ilerlemeler, antik dünyayı anlama biçimimizi sürekli olarak değiştirmekte ve bizlere, binlerce yıl önceki insanlığın inanılmaz başarıları hakkında yeni kapılar açmaktadır. Gelecekte yapılacak yeni keşifler, Neolitik toplumların sırlarını daha da aydınlatmaya devam edecek ve insanlık tarihine dair bildiklerimizi zenginleştirecektir. Özellikle seyahat severlerin ve tarih meraklılarının ilgisini çekecek bu bulgular, geçmişle olan bağımızı güçlendiriyor.

Sıkça Sorulan Sorular

• Durrington Walls’taki son keşif nedir?
  Arkeologlar, Stonehenge yakınındaki Durrington Walls’ta M.Ö. 2480 civarında kazılmış, 1.25 milden geniş bir alana yayılan 16 devasa insan yapımı çukurdan oluşan bir çember keşfetti.
• Bu çukurlar ne amaçla kullanılmış olabilir?
  Uzmanlar, çukurların Stonehenge‘deki gibi törensel faaliyetlerle bağlantılı kutsal bir sınır olarak kullanıldığına inanıyor.
• Stonehenge’in Sunak Taşı’nın kökeni değişti mi?
  Evet, Ağustos 2024’te yayımlanan bir araştırma, 6 tonluk Sunak Taşı’nın daha önce düşünülen Galler yerine kuzeydoğu İskoçya’daki Orkney Havzası’ndan geldiğini öne sürdü.
• Neolitik insanlar ne kadar ileriydi?
  Durrington Walls’taki keşifler, M.Ö. 2500’lü yıllarda dahi karmaşık yerleşim yerleri inşa edebilen, hayvanları uzak mesafelerden getiren ve büyük ziyafetler düzenleyen son derece sofistike bir topluma işaret ediyor.
• Bu keşif neden önemli?
  Bu buluşlar, Neolitik çağ toplumlarının organizasyon, mühendislik ve sosyal karmaşıklık düzeyini yeniden değerlendirmemizi sağlayarak, antik Britanya kültürü hakkındaki bilgimizi derinleştiriyor.