Gabon’da turizm sektörünü canlandırmak amacıyla ayrılan yaklaşık 10 milyar CFA frangı (FCFA) tutarındaki fonların gizemli akıbeti, ülkeyi sarsan büyük bir yolsuzluk skandalına dönüştü. Geçiş döneminin önemli isimlerinden eski Turizm Bakanı Pascal Ogowe Siffon, fonları zimmetine geçirme şüphesiyle gözaltına alınarak ev hapsine çarptırıldı. Bu gelişme, Gabon’un ekonomik çeşitlendirme hedeflerine gölge düşürdü.
Gabon Turizm Sektöründe Kaybolan Milyarlar: Eski Bakan Gözaltında
- Eski Turizm Bakanı Pascal Ogowe Siffon, 10 milyar FCFA’yı zimmetine geçirme şüphesiyle ev hapsinde.
- Fonlar, Cumhurbaşkanı Brice Clotaire Oligui Nguema’nın talimatıyla turizmi yeniden canlandırmak için ayrılmıştı.
- Konaklama tesisleri ve otel alımları gibi vaat edilen projeler hayata geçirilmedi.
- Milyarlarca frankın nereye gittiği bilinmiyor; bakanlık hesapları boş çıktı.
- Skandal, ülkedeki şeffaflık ve hesap verebilirlik tartışmalarını yeniden alevlendirdi.
Gabon’da siyasi geçiş süreci devam ederken, turizm sektörünün yeniden canlandırılması için tahsis edilen yaklaşık 9,7 milyar FCFA’nın (yaklaşık 10 milyar Frank CFA) akıbeti belirsizliğini koruyor. Kamu finansmanı, el konulan otellerden elde edilen kar payları ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk (RSE) fonlarından oluşan bu büyük meblağın, Gabon turizminin imajını yeniden yükseltmek için kullanılması gerekiyordu. Ancak beklenen projeler hayata geçirilmedi ve fonların önemli bir kısmının buharlaştığı ortaya çıktı.
Geçiş Dönemi ve Yüksek Hedefler
Geçiş dönemi başında Cumhurbaşkanı Brice Clotaire Oligui Nguema, Turizm ve El Sanatları Bakanı Pascal Ogowe Siffon’a stratejik bir sektör olan turizmi yeniden canlandırma görevini vermişti. Bu iddialı hedef, önemli bir finansal destekle güçlendirilmişti. Çeşitli kaynaklara göre, yerel turizmi teşvik etmek amacıyla konaklama tesisleri (lodges) inşası için 2 milyar FCFA ayrılmıştı. Kurumsal Sosyal Sorumluluk (RSE) mekanizmalarından gelen ek 2 milyar FCFA ile bu miktar 4 milyara yükseldi.
Bu rakamlara ek olarak, Okoumé Palace (Radisson Blu) otelinin işletmesinden elde edilen kar paylarından 3 milyar FCFA ve devlet kontrolüne geçen Onomo otellerinden gelen ek finansal katkılarla toplam miktar yaklaşık 9 milyar 72 milyon FCFA’ya ulaştı. Bu kadar büyük bir finansal kapasiteyle, bakanlığın özellikle Comilog’a ait olan Moanda’daki Bouding otelini satın alma teklifi hazırlaması gerekiyordu. Ancak hiçbir stratejik satın alma gerçekleştirilmedi ve beklenen turizm altyapıları inşa edilmedi.
Fonların Gizemli Akıbeti ve Gerçekleşmeyen Vaatler
Peki, Cumhurbaşkanı ve eşi tarafından desteklenen iki turizm karavanı organizasyonu, bu kadar büyük bir finansal hacmin emilmesini makul bir şekilde açıklayabilir mi? Güncel bilgiler, bunun mümkün olmadığını gösteriyor. Konuya yakın bir idari kaynak, “Bakanlığın iki yıllık faaliyeti yaklaşık 10 milyar frangı absorbe edemez. Bu imkansız,” ifadelerini kullandı. Mouila’daki sembolik projelerden biri olan Lac Bleu şantiyesinde, iç kaynaklara göre müteahhide fiilen 500 milyon FCFA’dan az ödeme yapıldığı belirtiliyor. Bakanlığın banka hesaplarında ise bugün BGFIBank’ta sadece 500 milyon, Caisse des dépôts et consignations’ta ise 21 milyon FCFA bulunuyor.
Durum oldukça çarpıcı: Yaklaşık 10 milyar FCFA harcanmış ancak büyük inşaatlar yok, personel güçlendirilmemiş ve önemli istihdam yaratılmamış. Asıl can sıkan soru ise şudur: Devlet başkanının istediği ekolojik konaklama tesisleri (eco-lodges) neden hiçbir zaman inşa edilmedi? Ekonomik çeşitlendirme için kilit bir sektörü canlandırması beklenen bu devasa fonlar nereye gitti?
| Fon Kaynağı | Tutar (FCFA) | Planlanan Kullanım Alanı |
|---|---|---|
| Devlet Bütçesi (Lodges) | 2.000.000.000 | Yerel turizmi teşvik eden konaklama tesisleri inşası |
| Kurumsal Sosyal Sorumluluk (RSE) | 2.000.000.000 | Turizm altyapı projeleri ve geliştirme |
| Okoumé Palace (Radisson Blu) Kar Payı | 3.000.000.000 | Turizm yatırımları ve sektör desteği |
| Onomo Otelleri Gelirleri | Yaklaşık 2.700.000.000 | Sektörün genel canlandırılması ve operasyonlar |
| TOPLAM | ~9.700.000.000 | Gabon turizmini yeniden ayağa kaldırmak |
Eski Bakan Siffon Ev Hapsinde
Gabon Actu’dan alınan bilgilere göre, Turizm Bakanı Pascal Ogowe Siffon, ulusal karayolunda durdurularak gözaltına alındı ve ardından ev hapsine alındı. Kendisi, siyasi geçiş dönemi boyunca turizmin yeniden finansmanı için tahsis edilen 10 milyar FCFA’dan fazla fonu zimmetine geçirme şüphesiyle soruşturuluyor. İlk bilgilere göre, müfettişler kamu ve yarı-kamu fonlarının yönetimindeki önemli usulsüzlüklerle ilgileniyor. Yetkililerden henüz resmi bir açıklama gelmese de, bu gelişmeler Gabon için önemli bir dönemeç noktası olarak görülüyor.
Gelecek Ne Getirecek?
Bilanço açıkça bir başarısızlığı işaret ediyor. Bu durum, bir kez daha, “inşa ruhuna sahip olmayanların eylemlerini yeniden düşünmeleri gerektiğini” fısıldayan bir bakanlık yetkilisinin acı sözlerini akıllara getiriyor. Gabon’un turizm atağı ve bu fonların akıbetine dair net açıklamalar merakla bekleniyor. Yolsuzlukla mücadeledeki bu adım, ülkenin şeffaflık ve hesap verebilirlik konusundaki ciddiyetini de gözler önüne seriyor.

Bir yanıt yazın