Ege’de Yeni Kriz: Yunanistan’ın Provokatif Füze Planları ve Uluslararası Hukuk İhlalleri
Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Dendias’ın son açıklamaları, Ege Denizi’nde uzun süredir devam eden gerilimi yeniden tırmandırdı. Atina’nın, uluslararası anlaşmalara aykırı olarak Ege adalarını silahlandırma kararlılığı, Türkiye ile olan ilişkilerde yeni bir krizin fitilini ateşledi. Dendias’ın ‘Ege’yi karadan kapatacağız’ söylemi, bölgedeki tansiyonu zirveye taşıdı.
Yunanistan’ın Yeni Savunma Doktrini: “Ege’yi Karadan Kapatacağız”
Yunanistan Savunma Bakanı Dendias, “Küresel Bir Bakış Açısıyla Yunanistan” başlıklı forumda yaptığı konuşmada, ülkesinin savunma doktrinini kökten değiştireceğini ve Ege’yi “binlerce değilse bile yüzlerce adaya dağılmış seyyar füzelerle” koruyacağını belirtti. Bu strateji, denizin karadan, yani adalardan gelen füzelerle kapatılmasını öngörüyor.
“Aşil’in Kalkanı” Projesi ve İHA Vurgusu
Bu yeni doktrinin önemli bir parçası olan “Aşil’in Kalkanı” projesi kapsamında, Ege adaları ile Türk-Yunan kara sınırı yakınına beş farklı füze sistemi konuşlandırılması hedefleniyor. Yunanistan’ın İsrail’den temin etmeyi planladığı bu sistemlerle hava savunmasını da güçlendireceği ifade ediliyor. Ayrıca Dendias, Türkiye’nin insansız hava araçlarındaki (İHA) atılımına dikkat çekerek, Yunan ordusunun da İHA çağına girmesi gerektiğini vurguladı. Bu adımlar, savunma kapasitelerini artırma çabalarının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Uluslararası Anlaşmalar ve Yunanistan’ın Yükümlülükleri
Türkiye, Yunanistan’ın bu adımlarının uluslararası hukuka ve antlaşmalara aykırı olduğunu kesin bir dille belirtiyor. Doğu Ege Adalarının silahsızlandırılmış statüsü, aşağıdaki kritik anlaşmalarla güvence altına alınmıştır:
| Antlaşma | Tarih | İlgili Adalar | Kapsam |
|---|---|---|---|
| 1914 Altı Devlet Kararı | 1914 | Limni, Semadirek, Midilli, Sakız, Sisam, Nikaria ve diğer işgal altındaki adalar | Silahsızlandırılma koşuluyla Yunan hâkimiyetine bırakıldı. |
| 1923 Lozan Barış Antlaşması | 1923 | Limni, Semadirek, Midilli, Sakız, Sisam, Nikaria | 1914 kararını teyit etti; Boğazlar Sözleşmesi ile Limni ve Semadirek’in silahsızlandırılması düzenlendi. |
| 1947 Paris Barış Antlaşması | 1947 | Meis ve 12 Adalar | Silahsızlandırılma kaydıyla Yunanistan’a bırakıldı. |
1960’lı yıllardan itibaren Yunanistan, uluslararası hukuka ve Türkiye’nin itirazlarına rağmen bu anlaşmaları ihlal ederek adaları silahlandırmaya başlamış ve Türkiye bu ihlalleri ulusal ve uluslararası platformlarda sürekli olarak protesto ederek hukuki duruşunu kayda geçirmiştir.
Türkiye’nin Hukuki Haklılığı ve Uzman Görüşleri
Türkiye’nin Ege Denizi’nde kıta sahanlığı, karasuları, FIR hattı, ihtilaflı bölgeler ve Batı Trakya’daki Türk azınlık hakları gibi birçok temel sorunu bulunmakla birlikte, adaların silahlandırılması bu sorunların başında gelmektedir. Emekli Büyükelçi Uluç Özülker, Milliyet’e yaptığı açıklamada Yunanistan’ın tutumunu “düşmanca ve neredeyse savaş ilanına yakın” olarak nitelendirdi ve Türkiye’nin hukuken yüzde 100 haklı olduğunu vurguladı. Özülker, Yunanistan’ın bu adımlarının hem maliyetli hem de gerçekçi olmadığını, olası bir çatışmada adaların 24 saat içinde kaybedilmesinin kaçınılmaz olduğunu belirtti. Milli duruş sergileyen liderlerden de bu konularda önemli açıklamalar gelmektedir.
Ege’de İstikrar Tehlikede mi?
Son yıllarda Ege’de yakalanan sükunet ortamını tehdit eden bu açıklamalar, iki ülke arasındaki ilişkilerin daha da gerilmesine neden oluyor. Yunanistan’ın iç politikaya yönelik olduğu düşünülen bu sert söylemlerin, bölgesel barış ve istikrar üzerindeki olumsuz etkileri endişe yaratıyor. Türkiye, uluslararası hukuka bağlılığını sürdürürken, Ege’deki hak ve menfaatlerini koruma kararlılığını da her platformda dile getirmeye devam edecektir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- Yunanistan Savunma Bakanı Dendias ne açıkladı? Ege adalarını seyyar füzelerle silahlandırarak denizi karadan kapatacaklarını ve yeni bir savunma doktrinine geçtiklerini duyurdu.
- Hangi uluslararası anlaşmalar ihlal ediliyor? 1914 Altı Devlet Kararı, 1923 Lozan Barış Antlaşması ve 1947 Paris Barış Antlaşması, Doğu Ege Adalarının silahsızlandırılmasını öngörüyor.
- Türkiye’nin pozisyonu nedir? Türkiye, bu silahlanmayı uluslararası hukuka aykırı buluyor ve sürekli olarak protesto ediyor. Türkiye’nin hukuken yüzde 100 haklı olduğu uzmanlarca belirtiliyor.
- “Aşil’in Kalkanı” projesi ne anlama geliyor? Ege adaları ve Türk-Yunan kara sınırı yakınına beş farklı füze sisteminin konuşlandırılmasını öngören bir hava savunma projesidir.
- Türkiye-Yunanistan arasındaki temel sorunlar nelerdir? Kıta sahanlığı, karasular, FIR hattı, ihtilaflı bölgeler, Batı Trakya’daki Türk azınlık hak ihlalleri ve adaların silahlandırılması.
Bir yanıt yazın