Çalışan Emeklinin Maaşı Kesilecek mi? 2008 Yasası Her Şeyi Değiştirdi

Türkiye’de emekli olduktan sonra çalışmaya devam edenlerin sayısı rekor seviyelere ulaşırken, son günlerde medyada geniş yer bulan ve milyonları ilgilendiren bir SGK düzenlemesi gündeme oturdu. Özellikle 2008 sonrası sigorta girişi olan emeklilerin maaşlarının kesileceği iddiaları büyük bir merak uyandırdı. Peki, bu iddialar ne kadar doğru? ‘Çalışan emeklinin maaşı kesilecek mi?’ sorusunun yanıtı ve mevcut yasal durum tüm detaylarıyla haberimizde.

Gündemdeki SGK Düzenlemesi ve Emeklilerin Çalışma Zorunluluğu

Son günlerde ortaya atılan “2008 yılından sonra sigorta girişi yapılan kişilerin hem emekli olup hem de çalışmaya devam edemeyeceği” yönündeki haberler, milyonlarca emekli ve emekli adayı için endişe kaynağı oldu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilileri, bu uygulamanın aslında 17 yıldır yürürlükte olduğunu ve yeni bir gelişme olmadığını belirtti.

Türkiye’de emeklilerin çalışma hayatına devam etmesi, özellikle düşük emekli aylıkları nedeniyle giderek yaygınlaşan bir olgu. DİSK-AR’ın raporlarına göre, emeklilerin yoksulluğunun artması, onları yeniden işgücü piyasasına itiyor. SGK verilerine göre 2022’de kayıtlı çalışan emekli sayısı 945 bin iken, Ağustos 2025 itibarıyla bu sayı 2 milyon 133 bine yükseldi. Kayıt dışı çalışanlarla birlikte bu sayının 8 milyona yaklaştığı tahmin ediliyor.

Peki, Çalışan Emeklinin Maaşı Kesilecek mi? İşte 2008 Öncesi ve Sonrası Farkı

Konunun temelini, 2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu oluşturuyor. Bu kanun, Türkiye’nin sigorta sisteminde önemli değişiklikler yaparak emeklilerin çalışma koşullarına farklı kurallar getirdi:

• Sigorta Girişi 1 Ekim 2008 Öncesi Olanlar: Bu tarihten önce sigortalı olan kişiler, emekli olduktan sonra Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyerek çalışma hayatına devam edebiliyorlar. Bu durumda, emekli maaşlarından herhangi bir kesinti yapılmazken, mevcut işlerinden de maaş almaya devam edebiliyorlar.
• Sigorta Girişi 1 Ekim 2008 Sonrası Olanlar: 5510 sayılı Kanun sonrası ilk kez sigortalı olan kişiler, emekli olduktan sonra kayıtlı olarak çalışmaya devam edemiyorlar. Eğer çalışmayı tercih ederlerse, emekli aylıkları kesiliyor. SGK mevzuatında bu durum açıkça belirtilmiştir: “…yeniden çalışmaya başlayanların aylıkları çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilmektedir.” Tarımsal faaliyetlerde kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar bu durumun istisnasını oluşturuyor.

Bu düzenlemenin ilk büyük etkilerinin, 2008 sonrası sigortalı olanların emeklilik yaşına gelmesiyle birlikte 2030 yılından sonra tam olarak görüleceği tahmin ediliyor.

Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) Nedir?

Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP), emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden kişilerden alınan bir prim türüdür. Amacı, hem emeklinin çalışmasına olanak tanımak hem de sosyal güvenlik sistemine katkı sağlamaktır. Ancak bu prim, yukarıda belirtildiği gibi sadece sigorta girişi 1 Ekim 2008 öncesi olan çalışan emekliler için geçerlidir. Brüt ücret üzerinden belirlenen oranlarda kesilen bu prim, emekli aylığından değil, çalışılan işten alınan ücretten yapılır.

Neden Bu Kadar Çok Emekli Çalışıyor? Ekonomik Gerçekler

Prof. Dr. Aziz Çelik’in de ifade ettiği gibi, emeklilerin çalışma eğilimi giderek yaygınlaşıyor ve bunun temel nedeni, emekli aylıklarının ve gelirlerinin düşüklüğü. DİSK-AR’ın 2025 raporu, 2008’deki yasa değişikliğinin emeklilerin yoksulluğunu artırdığını vurguluyor. Rapora göre; aylık bağlama oranları ve güncelleme katsayıları düştü, emekli aylıklarının hesaplanmasında milli gelirin payı azaldı ve aylık artışları sadece resmi enflasyonla sınırlandı.

Ocak 2025 itibarıyla en düşük emekli maaşı 14 bin 469 TL iken, asgari ücret 22 bin 104 liradır. Milyonlarca emeklinin asgari ücretin altında bir gelirle yaşam mücadelesi verdiği bu tabloda, çalışma zorunluluğu kaçınılmaz hale geliyor. Birçok emekli, kayıt dışı ve daha güvencesiz sektörlerde çalışmak zorunda kalıyor.

Hükümetin Emeklilere Yönelik Yaklaşımı

Hükümet yetkilileri, kendi dönemlerinde emekliler için önemli kazanımlar sağlandığını belirtiyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, göreve geldiklerinde emekli maaşının 43 dolar olduğunu, bugün ise 370 dolar seviyesine ulaştığını ifade ediyor ve 2024 yılını “Emekli Yılı” ilan etmişti. Ancak sendikalar ve uzmanlar, bu iyileştirmelerin enflasyon karşısında yetersiz kaldığını ve emeklilerin alım gücünün düştüğünü belirtiyor.